|
Bey Hanı = Emir Hanı : 1) Orhan Bey, Cami, imaret ve hamamını yaptırırken, Emir Hanını da onlar arasında yaptırmıştır. İmaret, Belediyenin kuzeyindeki alandaydı. Bir katlı kapısı Orhan camiine karşıydı. Hamam, Koza hanının batısında olup, kuzey kapısı Uzun Çarşı içindedir. Güney kapısı Ulucami meydanındaki çınara bakar. Batı kapısı önünden de, Ulucamiin doğu tarafındaki minaresine gidilir. Emir Hanı ve civarındaki hanlar, dükkanlar ve evler vaktiyle sur içine alınmış olup sur dışına taşkapı (Belediye karşısındaki sokak) demirkapı, (şimdiki Geyve hanının yanındadır) dışarıya bu kapılardan çıkılırmış. Bugünkü durumu : Kuzey çarşı kapısından girilince sağda iki büyük, bir küçük, solda bir büyük, üç küçük dükkan vardır. Buradan sağlı sollu yirmi basamaklı merdivenle üst kata çıkılır. Avlusu kare biçimindedir. Ortada güzel bir mermer şadırvan vardır. Alt katta 25 kemer olup arkaları mağazadır. Kemerlerin arkası hanın alt ravaklarıdır. Tavan tonozdur. Her kemer dükkan sahipleri tarafından duvarla bölünerek dış mağaza yapılmıştır. Alt katın güney kemerinde sağda iki, solda iki kemerli mağaza görülür. Üst katta 37 yazıhane vardır, önü çep çevre ravaktır. Ravak kemerleri Osmanlı tarzında yapılmıştır. Mağazaların kemerleri tonozdur. Mağazalarda birtane küçük kemerli bir metre boyunda ocak vardır. Emir Hanın dış tarafında da mağazalar yapılmıştır. Batı tarafında 11 kemerli, 4 kemersiz dükkan vardır. Dört dükkan betonarmedir. Kuzey tarafında 18 betonarme kemersiz dükkan vardır. Doğu tarafında ki dükkanlar Bizans kemerli, üst tavanlar derin 11 kemerli, 4 kemersiz dükkan vardır. Hana doğu tarafındaki kapıdan da girilir. Giriş epey derindir. Burada sağda 4, solda 2 dükkan görülür. 2) Orhan külliyesine ait yapılardan biridir. Külliye, cami, medrese, imaret, mektep, medrese, hamam ve handan (Emir Hanı) oluşmaktadır. 'Bey Hanı' olarak da bilinir. Ulucami’nin kuzeydoğusunda fetihten sonra bir kaç yıl için at pazarı olarak kullanılan yerde inşa edilmiştir. XVI. Yüzyılın ikinci yarısına kadar ‘Bezzezistan’ olarak anılan han, külliyeye gelir getirmesi amacıyla yapılmıştır. Bursa’ya yapılan ilk bedesten olması bakımından önemli olan han, Bursa çarşısının çekirdeğini oluşturur. 46x50 metrelik bir avlu etrafında sıralanan odalardan oluşan revaklı ve iki katlı bir yapıdır. Osmanlı hanlarının ilk örneklerinden sayılır. Dört köşedeki kubbeler dışında yapının diğer kısımları tonozla örtülüdür. Duvarlar iki sıra tuğla bir sıra taştan oluşan almaşık örgülüdür. Hanın alt katındaki odalar 36 tane olup, pencereleri mahzenler şeklindedir; bunlar eşya deposu olarak kullanılırlar. Üst katlardaki her odada birer pencere ve ocak vardır. Hanın ortasında bir yenilenmiş şadırvan ve eski ağaçlar bulunur. Maalesef han, zaman içinde yapılan onarımlarla büyük ölçüde özgünlüğünü yitirmiştir. Ancak 1956 yılında yapılan aslına uygun onarımlar sonucu asıl şekline yaklaşmıştır. 1958 Kapalıçarşı yangını sırasında tamamen yanan yapının Ulucami tarafında yeni bazı eklemeler yapılmış, tuvaletlerden Ulucami’ye açılan bir kapı yapılmıştır. Yine Ulucami tarafındaki hücrelerden birine geçiş için bir kapı açılmıştır. Bu tamirat sırasında Ulucami tarafındaki revak kemerleri sivri yerine düz yapılmış, duvarlar iki sıra tuğla bir sıra kesme taş ile örülmüştür. Bugün han, tekstil kolu başta olmak üzere tümüyle işyerleriyle doludur. 3) EMİRHANI Orhangazi tarafından 1338-1339 yıllarında kesme taş ve tuğla ile revaklı, eşya dolaplı, filayaklara oturan tonozla örtülü olup 2 kat revaklı, 73 odalı olarak yapılmıştır. Eski adı BEZZAZ-I ATİLE (Bezazistan) iken sonra Emir (Beyi) Hanı ismini almıştır. 1583-1787-1958 yangınları ve 1974 depremine yenik düşmemiştir. Önce Kepenekçiler, 1670’de Baharatçılar, 1765’de Gıda Ticareti, 1964’den itibaren Tekstil ve Dokuma Merkezi olmuştur.
|
